- شما هیچ آیتمی در سبد خرید خود ندارید
- قیمت کل: 0 تومان
اهمیت
نزدیک به ۴۰ درصد وزن ماده خشک گیاه را کربن تشکیل داده و از این رو نسبت به سایر عناصر در اولویت تأمین قرار دارد. دی اکسید کربن که در مهمترین فرایند زیستی گیاه شرکت دارد تنها منبع تامین کربن گیاه بوده که غلظت آن در هوای معمولیppm ۳۰۰ می‌باشد. این مقدار دی اکسیدکربن، کربن مورد نیاز گیاه را تأمین کرده و گیاهان در این شرایط به خوبی رشد می‌کنند.
- اما مقدار واقعی نیاز گیاه تا ppm 1000 می‌باشد. افزایش غلظت دی اکسید کربن در هوا به افزایش نرخ فتوسنتز، افزایش مواد قندی و کربوهیدرات‌های قابل دسترس و در نهایت زودرسی و افزایش تولید محصول منجر خواهد شد.
- آزمایشات نشان داده که افزایش میزان دی اکسید کربن تا ppm 1000، منجر به افزایش ۵۰ درصدی فتوسنتز، ۴۸ درصدی محصول گلخانه گوجه فرنگی و ۲۳ درصدی محصول گلخانه خیار شده است.
- با اینکه افزایش غلظت دی اکسید کربن منجر به افزایش عملکرد خواهد شد اما افزایش بیشتر از حد مجاز آن منجر به افت عملکرد و از بین رفتن برگ‌های مسن در خیار و گوجه فرنگی خواهد شد.
عواملی مانند نور، دما، عناصر غذایی و زمان تزریق دی اکسیدکربن بر جذب دی اکسید کربن توسط گیاه موثر هستند.
- نور و دما : با افزایش نور (طبیعی یا مصنوعی) و دما، رشد گیاه بهبود می یابد. باید توجه داشت که تنها در صورت وجود نور و دمای بهینه، حضور دی اکسید کربن مؤثر واقع می‌شود از این رو افزایش آنها در شب تاثیری بر رشد گیاه ندارد.
- عناصر غذایی: در رابطه با عناصر غذایی، حضور آنها در شرایط آفتابی منجر به افزایش فتوسنتز و سرعت رشد گیاهان می‌شود. به همین سبب باور عمومی براین است که با افزایش غلظت دی اکسید کربن، غلظت عناصر غذایی در محیط کاهش می‌یابد که در نتیجه در این شرایط میزان کوددهی را باید افزایش داد.
- تزریق دی اکسید کربن: در بازه زمانی اواخر شهریور تا اوایل اردیبهشت عمل تزریق دی اکسیدکربن انجام میگیرد. در خارج از این بازه زمانی به علت فعالیت سیستم تهویه گلخانه، دی اکسیدکربن تزریقی به خارج رانده شده و بیهوده هدر می‌رود.
روش‌های تأمین و توزیع دی اکسید کربن در گلخانه
- روش‌های تأمین دی اکسید کربن شامل عملیات تهویه، سوزاندن نفت و گازهای مایع و استفاده از دی اکسید کربن مایع می‌باشند که به اختصار به توضیح هر یک از موارد پرداخته می‌شود.
- اولین و ابتدایی‌ترین روش جهت تأمین دی اکسیدکربن، عمل تهویه می‌باشد. با باز کردن درها و پنجره‌های گلخانه و یا با استفاده از فن‌های اختلاط هوا، هوای ساکن داخل گلخانه به جریان افتاده و جا به جایی هوا اطراف بوته‌ها انجام میگیرد.
- در فصل زمستان به علت بسته بودن درها و پنجره‌ها و مصرف دی اکسیدکربن توسط گیاهان، عمل تهویه در روزهای گرم از اهمیت بالایی برخوردار است.
یکی از روش‌های دیگر تأمین دی اکسید کربن، سوزاندن نفت، گازهای طبیعی، پروپان، بوتان و .. است.
- احتراق سوخت‌ها علاوه بر تأمین دی اکسیدکربن، موجب تولید رطوبت و گرما در محیط گلخانه می‌شود که مقادیر آنها بسته به نوع گاز مصرفی متفاوت می‌باشد.
نکته: حرارت و بخار آب تولید شده ممکن است موجب تأثیر موضعی بر دما و شیوع بیماری‌ها در گلخانه شود.
- احتراق ناقص مواد سوختنی منجر به از بین رفتن گیاه می‌شود.
درصورت ناقص سوزی مواد سوختنی، گازهای مضری نظیر اتیلن (پیری زودرس خیار و گوجه فرنگی)، مونوکسیدکربن، پروپیلن یا بوتیلن تولید می‌شوند و در صورت وجود گوگرد، گاز دی اکسیدگوگرد ایجاد شده و همراه با رطوبت محیط، منجر به تولید اسیدسولفوریک و درنتیجه خسارت برگسوزی می‌شود.
- تزریق مصنوعی دی اکسیدکربن مایع به وسیله دستگاه‌های مولد گاز روش دیگر تأمین دی اکسیدکربن می‌باشد. در این روش دی اکسیدکربن مایع توسط یک واحد تبخیرکن، تبخیر می‌شود.
- استفاده از ظروف حاوی دی اکسیدکربن جامد و کاه مرطوب و غنی شده با کود حیوانی نیز در توزیع دی اکسید کربن موثر هستند.
علاوه بر تأمین، توزیع مناسب دی اکسید کربن در گلخانه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
- سیستمی که برای توزیع دی اکسیدکربن نصب می‌گردد باید متناسب با مساحت گلخانه انتخاب گردد تا دی اکسیدکربن توزیع یکنواخت و یکسانی داشته باشد.
- استفاده از فن‌های دمنده، سیستم توزیعی با شیر مرکزی همراه با لوله‌های منحصر به فرد و استفاده از رول‌ها یا لوله‌های پلاستیکی سوراخ دار در بالای هر گیاه از روش‌های توزیع دی اکسیدکربن در گلخانه می‌باشد.
- در نهایت تأمین دی اکسیدکربن در گلخانه به میزان مناسب و با روش صحیح می‌تواند به کوتاه کردن دوره رشد گیاه، گلدهی قبل از موعد و زودرسی میوه، افزایش کیفیت و بازده میوه‌دهی، افزایش وزن خشک گیاه، افزایش اندازه و ضخامت برگ‌ها، بهبود استحکام ساقه گیاه و اندازه گلريال کاهش جوانه‌های ناقص در گل‌ها کمک کند.
