درد دل زعفران کاران

تایباد یکی از شهرستان‌هایی است که به دلیل مساعد بودن شرایط آب و هوایی و نیز زمین مستعد کشت زعفران ۶۸۵۰ هکتار از اراضی آن در سال جاری به کشت این محصول اختصاص داشته است اما با این وجود زعفرانکاران از وضعیت قیمت‌ها در بازار گله‌مند هستند.

در گفت‌وگو با چند تن از کشاورزان، آن‌ها از وجود دلالان و واسطه‌گرانی که سبب کاهش قیمت‌ها برای تولیدکنندگان در بازار می‌شوند، گله‌مند بودند. کشاورزان امسال با توجه به شرایط آب و هوایی برداشت این محصول را بسیار بالا دانسته و گفتند: برداشت زعفران در سال جاری خیلی زیاد است اما نبود کارگر و بالا رفتن نرخ پاک کردن گل از یک طرف و حضور دلالان در کاهش قیمت این محصول بسیار تاثیرگذار بوده، گل زعفران به دلیل حساسیت بالایی که در ماندگاری دارد باید سریع پس از برداشت پاک شود از این رو کشاورز مجبور به فروش گل با قیمت پایین به واسطه‌گران است.

یکی از زعفرانکاران گفت: روزانه حدود ۱۰۰ کیلو تا ۱۵۰ کیلو گل برداشت می‌کنیم اما هزینه‌های جمع‌آوری و ایاب و ذهاب به مشهد برای پاک کردن چیزی جز ضرر برای ما نیست. در تایباد کارگر یا همان «پرکن» کم و قیمت دستمزدشان بالاتر از قیمت گل است همین امر سبب شده گل‌ها بمانند از این جهت برای جلوگیری از خراب شدن، گل‌ها را برای تمیز کردن به مشهد انتقال می‌دهیم که این اقدام هم منفعتی برای ما در بر ندارد.

یک کشاورز دیگر طرح خرید حمایتی زعفران را پشتوانه‌ای برای جبران ضرر دانسته و افزود: کار تولیدی به ویژه کشاورزی علاوه بر زحمت فراوان نیازمند هزینه است، امسال با این طرح بخشی از ضررها جبران خواهد شد و از همه مهم‌تر دست واسطه‌گران از بازار کوتاه شده است. زعفرانکار با این طرح از فروش محصولش مطمئن می‌شود و مجبور به تن دادن و فروش محصول به قیمت‌های دروغین نیست.

یکی از زعفرانکاران دیگر تایبادی که دارای ۶ هکتار زمین زعفران بود، بیان کرد: درست است باران سبب خسارت به زعفرانکار می‌شود اما این امر تنها دلیل کاهش قیمت نیست چون گل زعفران روزانه برداشت می‌شود و تاکنون یک بار باران از زمان برداشت این محصول در تایباد باریده که خسارتی وارد نکرده در عوض نبود کارگر و قیمت دلالان از بارش باران بیشتر به این وضع خسارت وارد کرده است؛ همچنین فراوانی گل عاملی دیگر برای کاهش قیمت شده زیرا بازار رقابت بالا رفته از طرفی وقتی گل زیاد شود، کارگر کم و قیمت دستمزد برای برداشت و جداسازی زعفران افزایش می‌یابد.

او با اشاره به خرید حمایتی زعفران در تایباد افزود: این کار سبب شده بدون دغدغه از وجود بازار فروش و یا دلالان محصول خود را به مرکز داده و پول خود را دریافت کنیم، قیمت‌ها بر اساس نوع زعفران برآورد شده و محصول خوب، قیمت بالاتری دارد؛ در صورتی که همین وضع تا قبل از این طرح به دست واسطه‌گران بازار نوسان داشت و کشاورز را متضرر می‌کرد.

در ادامه صحبت‌های کشاورزان رئیس اداره تعاون و روستایی شهرستان تایباد بیان کرد: طرح خرید حمایتی زعفران به منظور جلوگیری از کاهش و نوسان نامتعارف قیمت و احتمال وارد شدن خسارت به کشاورزان همزمان با فصل برداشت این محصول از ۱۲ آبان ماه سال جاری همزمان با سراسر استان در این شهرستان آغاز و اجرائی شده است.

باقر خدادادی افزود: طبق دستورالعمل خرید زعفران در چهار گرید شامل زعفران سوپر نگین ۱۰۵ میلیون ریال، نگین ۹۵ میلیون ریال، پوشال مرغوب ۹۰ میلیون ریال و زعفران پوشال ۸۲ میلیون ریال تعیین شده که پس از انجام آزمایش‌های مربوطه از کشاورز خریداری می‌گردد.

وی مطرح کرد: از زمان آغاز طرح تا اکنون بیش از یک و نیم تن انواع زعفران شامل نگین، پوشال و… از زعفرانکاران خریداری شده و پس از آزمایش‌های لازم از نظر کیفیت دسته‌بندی و روانه بازارهای مشهد می‌شود.

خدادادی گفت: این عمل انگیزه تولیدکنندگان را بالا برده و برای حفظ کیفیت محصول خود تلاش می‌کنند گل را به موقع پاک کرده و برای نگهداری محصول فرآوری شده از نایلون‌های بهداشتی و قابل تایید استفاده کنند کاری که در گذشته خیلی مورد توجه نبود.

عضو شورای ملی زعفران :

وی معضل حال حاضر کشاورزان را ماندن گل‌های زعفران بر روی زمین دانست و خاطر نشان کرد: کشاورزان به دلیل ماندن گل‌های زعفران بر روی زمین مجبور می‌شوند که زعفران را به قیمت ارزان بفروشند، سپس دلالان این محصول را در حاشیه شهرها پس از پاک‌کردن می‌خواهند به سازمان تعاون روستایی بفروشند.