افزایش غلظت دی اکسید کربن در هوا به افزایش نرخ فتوسنتز، افزایش مواد قندی و کربوهیدراتهای قابل دسترس و در نهایت زودرسی و افزایش تولید محصول منجر خواهد شد.
شرایط غنی سازی
تزریق دی اکسید کربن در تمام طول روز، از طلوع تا یک ساعت قبل از غروب ، صورت می گیرد و از تزریق در شب خودداری شود چون فتوسنتز در روشنایی روز صورت می گیرد و تامین آن در شب فقط در گلخانه هایی که سیستم روشنایی در شب فعال است .
- در زمان تزریق باید کلیه دستگاه های تهویه ، هواساز و خنک کننده خاموش و دریچه های تهویه کاملا بسته باشند، در غیر اینصورت تزریق دی اکسید کربن تاثیری ندارد.
- در روزهای ابری تامین دی اکسید کربن را اغلب به اندازه ۴۰۰ ppm افزایش می دهند.برای بازدهی بیشتر همیشه بهتر است میزان دی اکسید کربن را با توجه به میزان نور تنظیم نمود هرچه شدت نور بیشتر نیاز به دی اکسید کربن هم بیشتر می شود.
- استفاده بیش از حد و طولانی مدت از دی اکسید کربن مخصوصا در موردگوجه فرنگی می تواند منجر به عدم پاسخ گیاه نسبت به تامین دی اکسید کربن شود .
- در فصول سرد و ابری که منافذ گلخانه بسته است ، افزایش گاز سمی منوکسید کربن ممکن است خساراتی به محصول وارد کند.
روش های تامین دی اکسید کربن در گلخانه
- ۱-عملیات تهویه : ابتدایی ترین روش برای جایگزین کردن دی اکسید کربن عمل تهویه است.
اگر با اندازه گیری متوجه شدیم که غلظت دی اکسید کربن در گلخانه بیشتر از هوای بیرن است تهویه صحیح نیست .
- ۲-سوزاندن نفت و گاز مایع (روش گرم ) : افزودن دی اکسید کربن در محیط گلخانه سوزاندن نفت گاز طبیعی پرو پان و بوتان است که به وسیله ی دستگاه های مولد دی اکسید کربن و ژنراتور های مخصوص دی اکسید کربن صورت می گیرد، گازهای خروجی از بخاریهای زغال سنگی، نفتی و … به هیچ وجه نباید مورد استفاده قرار گیرند، زیرا حاوی دی اکسید گوگرد و منواکسید کربن هستندکه افزایش غلظت آن ها برای گیاه سمی بوده و ممکن است موجب مرگ گیاه شوند، در این روش باید محیط گلخانه کاملا مسدود باشدو سوخت مصرفی نسبتا خالص بوده و درصد گوگرد آن کم باشد.
به طور کلی به ازای هر ۱۰۰ مترمربع فضای گلخانه سوزاندن نیم لیتر در ساعت گاز مایع برای تامین دی اکسید کربن کفایت می کند. احتراق سوخت داخل گلخانه موجب تولید رطوبت و حرارت و سرایت مواد سوختی به داخل گلخانه می تواند که منجر به از بین رفتن گیاهان شود.
- ۳-استفاده از دی اکسید کربن مایع (روش سرد) : تزریق مصنوعی دی اکسید کربن مایع از طریق دستگاه مولد است.
دی اکسید کربن متراکم به صورت مایع بوده و باید توسط یک واحد تبخیر کننده ، تبخیر شود.
مزایای عمده استفاده از دی اکسید کربن مایع عبارتند از : خلوص فرآورده ، عدم تولید حرارت و رطوبت ، عدم نگرانیاززیان رساندن به محصولات و کنترل بهتر غلظت دی اکسید کربن در گلخانه
برای تامین دی اکسید کربن در گلخانه می توان سیلندر ها یا کپسول های محتوی دی اکسید کربن استفاده نمود.
۴-استفاده ازکاه مرطوب : از کاه مرطوب غنی شده با کودحیوانی یا کمپوست که تجزیه آن دی اکسید کربن آزاد می کند، در بین ردیف های کشت استفاده می شود.