آفلاتوکسین چیست ؟

 آفلاکتوسین یکی از اعضای خانواده سم های تولید شده توسط قارچ های خاصی است که در دانه ها و محصولات کشاورزی مثل بادام زمینی ، پنبه ، ذرت و بادام درختی یافت می شوند . قارچ اصلی آن ها که آفلاتوکسین را تولید می کند ، آسپرگیلوس و آسپرگیلوس پاراسیتیکوس نام دارد که در نواحی گرم و مرطوب زندگی و رشد می کنند . قارچ تولید کننده آفلاتوکسین می تواند دانه ها را در زمین تولید کند که همراه با محصولات اصلی برداشت شود و حتی در انبارهای ذخیره و نگهداری نیز برود .

خطرات احتمالی 

افراد با خوردن این محصولات آغشته شده مثل بادام زمینی یا با مصرف گوشت ها و محصولات لبنی حیواناتی که این غذاها را خورده اند، ممکن است که در معرض آفلاتوکسین قرار بگیرند . کشاورزان و دیگر کارگران زمین نیز ممکن است از طریق آلودگی های تولید شده هنگام فرآیند تولید محصول به آفلاتوکسین مبتلا شوند .

قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین می تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد .

چگونه از آفلاتوکسین در امان بمانیم ؟

می توانید با خرید محصولاتی از جمله بادام زمینی ، کره بادام زمینی فقط از برند اصلی این خطر را کاهش دهید و همچنین قسمت های بدون رنگ، کپک زده و چروکیده را نیز از آن جدا کرده و دور بریزید و برای به حداقل رساندن خطر این ماده ، سازمان غذا و داروی جهانی غذاهایی را که حاوی آفلاتوکسین هستند ، مثل کره بادام زمینی و خود بادام زمینی را چک می کند که بدون رنگ باشد . تحقیقات انجام شده هنوز هیچ بیماری را به دلیل آفلاتوکسین گزارش نکرده است اما این سم در بعضی کشورهای دیگر حادثه آفرین بوده است .

جالب این جاست که نمی توانید سم آفلاتوکسین را ببینید یا بو کنید و همین ذرات کوچک باز هم خطرناک هستند . مطالعات نشان می دهد که اگر این ماده را بیشتر از ۱ گرم مصرف نکنید ، خطری برایتان ندارد، یعنی باید کم تر از یک قاشق از این ماده در ۱۰۰۰۰۰ کیلوگرم ماده غذایی وجود داشته باشد که آسیبی به بدن شما نمی رساند . ۱۰۰۰۰۰ کیلوگرم غذا را می توان در یک شهر کوچک پخش کرد.

سم موجود تولید شده توسط قارچ های رایجی هستند که در هر جایی از خاک یافت می شوند و به همین دلیل احتمال وارد شدن آن ها به غذا بعد از برداشت محصول وجود دارد .

کدام دانه ها از آفلاتوکسین تاثیر می گیرند؟

حبوبات یا محصولات بر پایه حبوبات جزء اصلی ترین غذاهای مصرفی در سراسر جهان هستند . در بین حبوبات ، برنج و ذرت بیشترین احتمال برای دارا بودن آفلاتوکسین در شرایط طبیعی را دارند . آفلاتوکسین ها می توانند هم قبل و هم بعد از برداشت تولید شوند .

گزارشات نشان می دهد که برنج بیش از همه مستعد این است که آفلاتوکسین داشته باشد . رشد قارچی نیز بیشتر در اطراف محصولاتی صورت می گیرد که رطوبت بیشتری داشته باشند و در نتیجه بی رنگی در غلات به وجود می آید که کیفیت آن را نیز دچار مشکل می کند .

لوبیاها و بادام زمینی نیز در رژیم های غذایی مخصوصا در آفریقا یک مکمل محسوب می شوند اما باز هم احتمال دارا بودن آفلاتوکسین در آن ها وجود دارد . میزان رشد قارچ و تولید آفلاتوکسین ها در حبوبات به دما ، رطوبت ، نوع خاک و محل ذخیره محصولات بستگی دارد.

این ماده را می توان در محصولات مختلفی از جمله فلفل سیاه ، زردچوبه ، هل ، میخک ، زیره سبز ، گشنیز و زنجبیل یافت. علاوه بر وجود آفلاتوکسین در تخم مرغ ها و شیر خام گاو گزارش شده است . از آن جایی که دانه های تحت تاثیر قرار گرفته به آفلاتوکسین ها اجازه می دهند که وارد زنجیره غذایی شوند ، بنابراین بیشتر تخت تاثیر شرایط اقلیمی قرار خواهند گرفت .

شرایط اقلیمی و تاثیر آن در تولید آفلاتوکسن

تغییرات آب و هوایی مشخصا می تواند روی کیفیت و در دسترس بودن غذاهای مصرفی تاثیرگزار باشد . با افزایش جمعیت در سراسر جهان ، تاکید اصلی روی امنیت غذایی مخصوصا غذاهایی است که درخواست بیشتری از سمت مصرف کننده دارد .

محتوای آفلاتوکسین می تواند روی هزاران کیلومتر از زمین کشاورزی حاوی محصول تاثیر بگذارد که این مناطق معمولا در قسمتی از آسیا ، آفریقا و آمریکا هستند که گرم تر از بقیه جاها می باشند . تغییرات اقلیمی نه تنها می تواند باعث افزایش تولید آفلاتوکسین شود ، بلکه ساختار کیفی آن را نیز قوی تر می کند .

محتوای آفلاتوکسین در مراحل اولیه در طول رشد دانه و در مرحله دوم در طول بالغ شدن دانه ایجاد می شود . حال هرچقدر که منطقه گرم تر، مرطوب تر و یا حتی گرم اما خشک باشد ، این تولید قارچ بیشتر خواهد شد .