به گزارش خبرگزاری فارس از مهولات، وجود مشکلات در بخش کشاورزی در ابعاد مختلف سبب شده تا کشاورزان نتوانند آنچنان که باید از کشت محصولات کشاورزی خرسند و از سود آن راضی باشند، تنها یکی از مشکلات این وجود دلالان است که سبب افت قیمت شده، خشکی هوا و کمآبی را نیز اگر به مشکلات کشاورزی اضافه کنیم، هنوز موارد دیگری هستند که کشاورزان را دچار مشکلات بسیاری کردهاند.
مه ولات یکی از شهرستانهایی است که با ۱۹ هزار و ۳۰۰ هکتار مقام اول کشت و تولید پسته خراسان رضوی را به خود تخصیص داده، اما وجود دلالان در این بخش نه تنها سبب افت قیمت پسته در این شهرستان شده بلکه در حوزه صادرات نیز آن را دچار مشکل کرده است.
چالشها و راهکارهای حل مشکلات در حوزه پسته از نگاه کشاورزان مهولاتی
کشاورز مهولاتی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: کاهش کیفی و کمی منابع آبی و آبهای زیرزمینی، تغییرات دمایی آب و هوا و تغییر اقلیم از جمله مشکلات در حوزه تولید محصول پسته است.
حسین اسماعیلنیا با بیان اینکه آفات باغات پسته یکی دیگر از مشکلاتی است که کشاورزان در حوزه تولید پسته با آن رو به رو هستند، افزود: کمبود کودهای شیمیایی و عدم نظارت کافی بر بازار کود و سم از جمله مشکلاتی است که نیازمند توجه مسؤولان است.
وی با اشاره به اینکه عدم ساماندهی کارگران فصلی و نبود نظارت بر واحدهای فراوری پسته از جمله مشکلات در حوزه تولید محصول پسته است، متذکر شد: نبود اطلاعرسانی و تبلیغات مناسبت در خصوص محصول پسته و مشکلات در حوزه صادرات پسته در کشور از دیگر مواردی است که نیاز است مسؤولان مربوطه به آن بیش از پیش توجه کنند.
این کشاورز پیشکسوت ادامه داد: پرداخت تسهیلات بلند مدت، کمبهره و راهاندازی بازار آب و انتقال آب به مناطق با کارایی بیشتر از جمله راهکارهایی است که میتواند مشکلات این حوزه را کاهش دهد.
اسماعیلنیا با بیان اینکه استقرار ایستگاه هواشناسی مجهز در مهولات و حمایت و تجهیز مرکز تحقیقات پسته شهرستان که به عنوان تنها مرکز تحقیقات پسته شرق کشور بوده از جمله درخواست کشاورزان منطقه است، خاطرنشان کرد: تشکیل ستاد پسته در این شهرستان از جمله راهکارهایی است که میتواند مشکلات قشر زحمتکش کشاورز را کاهش دهد.
تورم و موانع صادرات انگیزه تولید را در سال جهش تولید از کشاورز میگیرد
کشاورز مه ولاتی دیگری نیز در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: در حال حاضر مهمترین چالش پیش روی پسته صادرات این محصول استراتژیک است که به طور کامل صورت نگرفته یا به صورت خیلی ضعیف و اندک صورت میگیرد.
عباس جوان با اشاره به اینکه با وجود تورم موجود، قیمت فعلی به هیچ عنوان قابل مقایسه با سایر بخشها نیست، افزود: افزایش بیرویه قیمت نهادهها، سموم و سایر هزینههای بخش کشاورزی چالش دیگری است که کشاورز را دچار سردرگمی کرده و هیچگونه انگیزهای برای تولید کننده باقی نمانده است.
وی ادامه داد: مشکلات صادرات و بیثباتی ارزی که صادرکننده را خیلی محدود کرده و تحریمها و نبود مدیریت واحد در محصول پسته از دیگر چالش این محصول است.
این کشاورز مه ولاتی ادامه داد: مهمترین عامل و زنگ خطر خاموش، کرم سرشاخه خوار محصول پسته است که متاسفانه مدیران و کارشناسان و کشاورزان نسبت به این چالش مهم و آسیبپذیر توجه کافی ندارند و به نظر من در چند سال آینده در صورت ادامه بیتوجهی شاهد مرگ خاموش درختان پسته خواهیم بود.
جوان با اشاره اینکه چالش بعدی پسته وجود دلالی و عدم نظارت کافی در زمینه صادرات است، متذکر شد: ثبات قیمت ارز و آسودگی خیال صادرکننده، تزریق تسهیلات با سود کم، برداشتن موانع ارزی، روی آوردن به سمت ایجاد ارزش افزوده محصول پسته، ایجاد صنایع بستهبندی، آشنایی عرضهکنندگان با علم مدیریت بازاریابی و آموزش کشاورز در راستای تولید محصول ارگانیک و سالم از جمله راهکارهایی است که به وسیله آن میتوانیم از این شرایط خارج شویم.
وی خاطرنشان کرد: توجه دولتها در زمینه صادرات محصولات غیرنفتی و ارزآوری آن میتواند نقش موثری در رونق بازار داخلی و جهانی این محصول داشته باشد و این موضوع سبب انگیزه کشاورز در زمینه تولید سالم میشود و حذف دلالی و توجه به کیفیت سبب به دست آوردن بازار و در نتیجه رونق اقتصاد در زمینه صادرات و عدم نیاز کشور به بودجه نفتی و وابستگی به آن میشود.
نبود تشکل قوی مانند انجمن پسته یا اتحادیه یکی از مهمترین چالشها در حوزه پسته است
مدیر جهاد کشاورزی مه ولات در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: این شهرستان با ۱۹ هزار و ۳۰۰ هکتار مقام اول تولید و کشت پسته خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است.
رمضانعلی قاسمی تصریح کرد: طبق آمار در فصل برداشت این محصول ۷ هزار و ۸۰۰ نفر روزانه در باغات مشغول کار هستند و در مجموع ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار نفر روز نیروی کار، کار برداشت و فرآوری این محصول را انجام میدهند.
وی ادامه داد: با احتساب تولید ۲۷ هزار تن پسته خشک در مهولات، درآمد و ارزآوری پسته ۲۲ هزار و ۹۵۰ میلیارد ریال است.
مدیر جهاد کشاورزی مه ولات با اشاره به اینکه ۵۵ واحد ترمینال پسته به وسیله ۷۷ خط کار فرآوری و خشک کردن محصول پسته را بر عهده دارند، خاطرنشان کرد: به منظور استفاده بهینه از آب و حفظ سطح زیر کشت و بالابردن راندمان، ۵۰۰ هکتار از باغات این شهرستان از روش آبیاری تحت فشار استفاده میکنند.
قاسمی با اشاره به چالشها و مشکلات پیش روی پسته، اظهار کرد: نبود یک تشکل قوی مانند انجمن پسته یا یک اتحادیه قوی از مهمترین چالشهای این حوزه است و نیازمند آن بوده که کشاورزان به تفاهم و همکاری برسند، چراکه یک تشکل قوی میتواند نقش موثری در تصمیمات داشته باشد.
وی با بیان اینکه تکیه بر اقتصاد تک محصولی در مهولات یکی دیگر از چالشهای این حوزه است، افزود: کاهش دبی منابع آبی و کاهش کیفیت آب و خاک در کنار گرم شدن هوا از جمله چالشهای پیش رو پسته است و کمبود آب سبب کاهش آبیاری درختان و در نتیجه کاهش تولید محصول میشود.
مدیر جهاد کشاورزی مه ولات ادامه داد: عدم امکان صادرات پسته ایران به بازارهای جهانی و عدم رشد قیمت پسته ایران از دیگر چالشهای پیش روی پسته است.
قاسمی با بیان اینکه ارائه تسهیلات به کشاورزان و برگزاری کلاسهای آموزشی از جمله خدمات این اداره به کشاورزان است، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه حدود ۵۰ درصد پسته خراسان رضوی در مه ولات تولید میشود، راهاندازی زنجیره تولید و بورس از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد تا بتوانیم مشکلات قشر زحمتکش کشاورز را کاهش دهیم.
بیشترین عواید پسته نصیب واسطهها میشود
رئیس نظام صنفی کشاورزی مهولات در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: این شهرستان به عنوان بزرگترین شهرستان باغی خراسان رضوی و بزرگترین تولید کننده پسته در شرق کشور است که تنوع ارقام پسته تولیدی از یک سو و زودرس بودن و کیفیت بالای پسته بومی منطقه از سویی دیگر موجب شده که مشتریان منحصر به فردی از دیگر کشورها سالانه به این منطقه مراجعه کنند.
غلامرضا عزار تصریح کرد: با وجود این همه خصوصیات مثبت و منحصر به فرد پسته در مهولات، متاسفانه بیشترین عوایدش نصیب واسطهها به ویژه واسطههای خارجی شده و باغدار به عنوان تولید کننده کمترین بهره نصیبش میشود.
وی ادامه داد: با وجود تورم و افزایش هزینههای تولید از قبیل افزایش بیرویه قیمت کود، سم، افزایش دستمزد و نرخ ماشینآلات کشاورزی، سوخت، تعرفههای سنگین آب و برق، صادرات این محصول ارز آور و استراتژیک نه تنها کاسته نشده، بلکه سال به سال بر آن افزوده شده است.
رئیس نظام صنفی کشاورزی مه ولات با بیان اینکه به منظور حمایت از این قشر زحمتکش به عنوان پیش قراولان عرصه تولید در سال جهش تولید از مسؤولان امر به ویژه دولتمردان انتظار حمایت بیشتر را داریم، متذکر شد: همانطور که دولت نرخ خرید تضمینی برای سایر محصولات کشاورزی تعیین میکند باید برای پسته هم همین اتفاق بیفتد.
عزار ادامه داد: با توجه به اینکه متاسفانه واسطهها برای خرید پسته نرخ ثابتی از دلار (حدود ۱۰ دلار برای هر کیلوگرم) را تعیین میکردند، اما امروزه با وجود افزایش نرخ دلار قیمت هر کیلوگرم پسته را به صورت معکوس ( کاهش قیمت) مطرح میکنند.
وی با بیان اینکه با افزایش بیرویه نرخ دلار و افزایش تورم، میزان هزینههای تولید افزایش چشمگیری یافته و مشکلات عدیدهای را بر باغدار تحمیل کرده است، خاطرنشان کرد: انتظار این است که به منظور حمایت از تولید این محصول استراتژیک که ارزآوری خوبی برای کشور دارد، دولتمردان و مجلسنشینان اقدامات عاجلی را در اولویت کارشان قرار دهند.
راه چاره حل مشکلات پسته، رشد حوزه بازرگانی است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: این استان ۱۰۵ هزار هکتار باغات پسته دارد که از این مقدار، ۶۸ هزار و ۵۰۰ هکتار بارور بوده و در سال ۹۸ پسته خشک خراسان رضوی ۸۲ هزار و ۵۰۰ تن بوده است.
غلامحسین ساربان تصریح کرد: میزان صادرات پسته در سال ۹۸ از گمرک خراسان رضوی، ۱۱ هزار و ۲۰۰ تن بوده و با توجه به اینکه ۲۱ درصد پسته کشور در خراسان رضوی است، اما سهم این استان در صادرات حدود ۵ درصد است.
وی ادامه داد: خرید تضمینی در دو محصول کلزا و گندم توسط دولت انجام میشود و در خصوص بقیه محصولات حمایت دولت از طریق تعاون روستایی و به صورت حمایتی و توافقی انجام میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: در خصوص خرید تضمینی محصول پسته، دولت برنامهای برای ورود به این کار ندارد و البته ورود دولت به این حوزه راه چاره نیست، حتی ممکن است نتیجه معکوس دهد.
ساربان با اشاره به اینکه پسته رتبه اول درآمد ناخالص خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است، خاطرنشان کرد: موافق صادرات این محصول استراتژیک هستیم و معتقدیم برای حل مشکلات باید حوزه بازرگانی رشد کند.
به دنبال ایجاد پایانه صادراتی پسته در مهولات هستیم
نماینده مردم تربت حیدریه، مه ولات و زاوه در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: خرید تضمینی پسته با توجه به منابع مالی دولت امکانپذیر نیست و این طرح در صورتی هم که اجرایی شود با شکست مواجه میشود.
محسن زنگنه تصریح کرد: برای حل مشکلات پسته اولین قدم را باید خود کشاورزان بردارند و محصولات خود را روی درخت نفروشند، چراکه این موضوع اولین قدم برای ایجاد دلالی است.
وی ادامه داد: به دنبال این هستیم تا صادرکنندگان نهایی را به نحوی به پستهکاران منطقه متصل کنیم تا با این وسیله از سو استفاده دلالان جلوگیری شود.
نماینده مردم تربت حیدریه، مه ولات و زاوه در مجلس شورای اسلامی افزود: یکی دیگر از برنامههای ما در این حوزه راهاندازی پایانه صادراتی پسته در مه ولات است و در این خصوص با استاندار هم صحبت شده تا برای راهاندازی آن از ساختمان نیمه کاره سایت اداری شهرستان استفاده کنیم.
زنگنه با بیان اینکه یکی دیگر از برنامههای ما در این حوزه افزودن صنایع فرآوری به شکل استاندارد است، تصریح کرد: متاسفانه پسته مهولات با توجه به کیفیت خوب آن، به خوبی معرفی نشده و اولویت برنامهها معرفی پسته این شهرستان است.
وی اضافه کرد: اولین و مهمترین قدم برای حل مشکلات در حوزه پسته این است که کشاورزان احساس مسؤولیت اجتماعی داشته باشند تا بتوانیم با معرفی بیشتر و بهتر محصول پسته و حذف واسطهها مشکلات این حوزه را حل کنیم.