دانش کشاورز : بیماری قارچی آلترناریا

 عامل بیماری :

• گونه های آلترناریا و جنس های مشابه آنNimbya  ،  Ulocladium، Stemphylium و Embellisia  بیشتر به صورت غیر جنسی دیده می شوند و فرم جنسی آن ها کمتر تشکیل می شود.
• گونه های Alternaria و جنس های مشابه عمدتا ساپروفیت هستند، با این وجود برخی از گونه ها قابلیت بیماری زایی کسب کرده و سبب ایجاد بیماری در طیف وسیعی از میزبان ها می شوند.

بیولوژی :

گونه های آلترناریا به صورت اسپور یا میسیلیوم روی گیاهان آلوده ی باقی مانده یا درون دانه ها زمستان گذرانی میکنند. اگر زمستان گذرانی قارچ درون بذر باشد، میتواند باعث مرگ گیاهچه، مرگ جوانه، پوسیدگی طوقه و آسیب ساقه شود.

علائم و خسارت بیماری :

گونه های آلترناریا بخش مهمی از فلور قارچی موجود در محیط هستند که در همه جا به ویژه در هوا، خاک، آب و ترکیبات آلی در حال فساد یافت می شوند. از نظر پزشکی این قارچ ها به عنوان یکی از شایع ترین عوامل ایجاد کننده آلرژی در انسان مطرح بوده و ارتباط نزدیکی با ایجاد آسم و انواع دیگر ازدیاد حساسیت در انسان دارند. آلترناریا به طور کلی به قسمت های هوایی گیاه حمله میکند.

نشانه های آلترناریا برروی ساقه :

لکه های تشکیل شده روی ساقه گیاهچه ها شانکر به وجود می آورند که گسترش یافته، دور ساقه را گرفته و کلا آن را از بین می برند. این گونه شانکرها و لکه های فرو رفته روی ساقه گوجه فرنگی به وضوح قابل رویت است

اندام های زیر زمینی :

در اندام های زیرزمینی، مانند غده های سیب زمینی، لکه های تیره ی کمی فرورفته تولید می شود که امکان دارد تا قط ۲ سانتی متر و عمق ۵ تا ۶ میلی متر برسد

میوه :

آلترناریا ممکن است میوه برخی از میزبان ها را مقارن رسیدن و نزدیک به گلگاه در برخی دیگر نزدیک به دم یا نقاط دیگر، از طریق زخم آلوده کند. لکه ها ممکن است کوچک، بزرگ و یا فرورفته باشند و تمام میوه را در بر بگیرند. همچنین امکان دارد لکه ها چرمی و دارای لایه ای سطحی به رنگ سیاه و مخملی حاصل از رشد کنیدی و کنیدیوفورهای قارچ باشد. در برخی از میوه ها مانند مرکبات و گوجه فرنگی، لکه های کوچک در سطح ممکن است نشانه ای از توسعه آلودگی در داخل میوه باشد

 تاثیرات آلترناریا در سبزیجات برگ دار معمولا به صورت نقطه های کوچک، تیره و دایره ای ظاهر میشود؛ در طول بیماری ممکن است این نقطه ها تا حدود ۱سانتی متر رشد کنند یا ضخامت آنها بیشتر گردد و رنگ آنها طوسی یا نزدیک به سیاه می باشد.

سوختگی برگ هویج  Alternaria dauci

پوسیدگی سیاه و سفید هویج Alternaria radicina

نقطه های تیره در تیره ی کلم و پوسیدگی بروکلی Alternaria brassicicola or Alternaria brassicae

سوختگی گوجه فرنگی و پوسیدگی میوه Alternaria solani

نقطه های تیره روی میوه ی فلفل Alternaria alternate and Alternaria tenuis

زمان وقوع:

احتمال افزایش وقوع بیماری در شرایط زیر وجود دارد :

 دوره های متناوب خشکی و بارندگی

 افزایش تنش های محیطی مانند خشکی

 ظهور آفات و عدم مدیریت صحیح تغذیه گیاه

مدیریت بیماری

پیشگیری :  

از آنجا که پیش بینی زمان رخداد بیماری بسیار مشکل است و میزان خسارت بسیاربالاست باید با استفاده از قارچ کش های اختصاصی به صورت پیشگیری و پیش از ظهور نخستین نشانه های بیماری اقدام کرد

کشت ارقام مقاوم به بیماری

همانطور که گفته شد دانه های آلوده به بیماری میتوانند موجب خسارات زیادی شوند پس بهتر است هنگام تهیه ی بذر به عاری از بیماری و ضد عفونی بودن آن دقت کنید، در این صورت احتمال وقوع بیماری کاهش پیدا میکند.

محصولات آلوده میتواند روی محصولات سالم تاثیرگذار باشد بنابراین از بین بردن باقی مانده ی آلوده ی محصولات در کنترل بیماری موثر است.

کنترل علف هرز نیز در کاهش وقوع بیماری تاثیر گذار است.

درمان

کنترل شیمیایی

استفاده از قارچکش ها با دامنه ی میزبانی گسترده نظیر :

 کابریدو ، پیراکلواستروبین و دی متومورف

سیگنوم ۰/۵ کیلوگرم در  هکتار

 داکونیل کلروتالونیل ۱/۵-۲ کیلوگرم در هکتار