خبر: آلودگی‌های نقطه‌ای در حوزه کشت ناشی از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی

یک مسئول صنفی با اشاره به آلودگی‌های نقطه‌ای در بخش کشاورزی، گفت: در برخی مناطق، کشاورزان از کودهای شیمیایی به‌صورت غیراصولی استفاده می‌کنند؛ به‌طور مثال، یک پیازکار در یک هکتار مزرعه، یک تن اوره مصرف می‌کند. این مسئله در کشت سیب‌زمینی نیز مشاهده می‌شود.

به گزارش خبرنگار مهر، بسیاری از کشورها در سال‌های اخیر، مصرف آفت‌کش‌ها و کودهای شیمیایی را کاهش داده‌اند. اتحادیه اروپا از سال ۲۰۲۵ واردات محصولاتی که با کود شیمیایی تولید شده‌اند را محدود می‌کند و برخی کشورها حتی به سمت استفاده از کودهای قابل خوردن رفته‌اند.

در ایران نیز تولید محصولات ارگانیک سابقه دارد؛ به‌طور مثال، صادرات برخی محصولات کاملاً ارگانیک به کشورهایی مانند دانمارک انجام می‌شود. با این حال، عدم برنامه‌ریزی دقیق ممکن است بر حجم صادرات تأثیر منفی بگذارد.

ظرفیت بالای تولید کودهای زیستی در کشور

محمدحسین محمدی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن فرآورده‌های آلی و زیستی کشور، گفت: ایران توانایی تأمین تمام نیازهای داخلی به سموم بیولوژیک، کودهای زیستی و بهبوددهنده‌های رشد مانند آمینه‌اسیدها و هیومیک اسید را دارد و حتی می‌تواند نیاز بازارهای خاورمیانه را نیز پوشش دهد.

وی افزود: متأسفانه به دلیل عدم حمایت دولت و کم‌توجهی به ترویج این محصولات، صنعت کودهای زیستی با ظرفیت کامل فعال نیست و بسیاری از تولیدکنندگان تنها با ۱۰ تا ۲۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند.

محمدی با اشاره به لزوم تلفیق کودهای شیمیایی، زیستی و آلی در کشاورزی، گفت: مؤسسه تحقیقات آب و خاک هر ساله نیاز کودی کشور را برآورد می‌کند، اما وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌ای برای مدیریت مصرف آن ندارد.

کشورهای پیشرو در کشاورزی ارگانیک

به گفته محمدی، بخشی از آلودگی هوا و فرسایش خاک ناشی از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در کشاورزی است. وی تأکید کرد که استفاده از مواد آلی و زیستی می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند، اما نیازمند فرهنگ‌سازی و نظارت دقیق است.

وی با انتقاد از عدم نظارت بر مصرف سموم و کودهای شیمیایی، گفت: در حالی که برخی کشورهای عربی و اروپایی به سمت کشاورزی ارگانیک حرکت کرده‌اند و کارشناسانشان بر نحوه مصرف کودها نظارت می‌کنند، در ایران چنین سیستمی وجود ندارد.

رئیس انجمن فرآورده‌های آلی و زیستی کشور با اشاره به موفقیت ترکیه در صادرات محصولات کشاورزی به روسیه، گفت: این کشور با استفاده از کودهای زیستی، بازار صادراتی بزرگی برای خود ایجاد کرده است.

چالش‌های کشاورزان و گرانی نهاده‌ها

محمدی با بیان مثال‌هایی از مصرف بی‌رویه کود شیمیایی در برخی مناطق، هشدار داد که این مسئله باعث آلودگی نقطه‌ای در بخش کشت شده است. همچنین، گرانی نهاده‌های کشاورزی موجب شده برخی کشاورزان نتوانند به فعالیت خود ادامه دهند یا به‌صورت غیراصولی از کودها استفاده کنند.

قیمت و صادرات محصولات ارگانیک

وی درباره تفاوت قیمت کودهای شیمیایی و زیستی گفت: محصولات ارگانیک در جهان گران‌تر هستند، اما در ایران با توجه به ظرفیت تولید داخلی، می‌توان آنها را با قیمت مناسب تهیه کرد. با این حال، صادرات این محصولات به دلیل موانع اداری و سیاست‌های نادرست وزارتخانه، محدود شده است.

محمدی در پایان تأکید کرد که توسعه کشاورزی ارگانیک نه‌تنها سلامت جامعه را بهبود می‌بخشد، بلکه فرصت‌های صادراتی جدیدی ایجاد خواهد کرد، اما نیازمند عزم جدی دولت و رفع موانع موجود است.