راهنمای خرید بذر برای کشاورزی و زراعت

یکی از مهم ترین اقداماتی که در پیشبرد اهداف کشاورزی بسیار حائز اهمیت است، انتخاب و خرید بذر می باشد. در واقع می توانیم بگوییم انتخاب بذر در کیفیت دیگر مراحل کشاورزی تاثیرگذار است. از این رو کشاورزان عزیز باید در این مورد نهایت دقت را به کار گیرند. اگر به تازگی وارد این حرفه شده اید و یا تجربه چندانی از وضعیت بازار بذر ندارید، راهنمای خرید بذر که در ادامه در اختیارتان قرار می دهیم، می تواند بسیار کمک کننده باشد.

معرفی انواع بذر

پیش از اینکه به نکات مهم در خرید بذر اشاره کنیم، قصد داریم شما را با انواع بذر و ویژگی های هرکدام آشنا کنیم. شناخت انواع بذر به شما کمک می کند تا با توجه به شرایط، نیازها و انتظاراتی که از کشت دارید، بهترین بذر ممکن را انتخاب کنید. در ادامه به معرفی انواع بذر موجود در بازار می پردازیم.

بذر اصلاح شده یا هیبرید

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، بذرها انواع گوناگونی دارند. متخصصین مربوطه برای اینکه بتوانند یک سری اصلاحات نژادی در این محصولات ایجاد کنند، طی روش هایی خاص، بذرهای مختلف را با هم ترکیب می کنند. اینگونه می توان به محصول مرغوب تر و باکیفیت تری دست یافت. این نوع بذر علاوه بر کیفیت بالا دارای یک سری ویژگی های برتر نسبت به دیگر بذرهاست که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

• • سرعت رشد بذر اصلاح شده معمولا در مقایسه با دیگر انواع بذر بیشتر است.

• • محصولاتی که توسط این نوع بذرها به مرحله برداشت می رسند، معمولا بزرگ تر، لذیذتر و درشت تر هستند.

• • جمع آوری چنین محصولاتی راحت و آسان است.

• • تمامی خصوصیات و ویژگی هایی که در گیاه والد وجود داشته را می توان در بذر اصلاح شده مشاهده کرد.

• • بذرهایی که توسط لابراتوارها در آزمایشگاه اصلاح می شوند، نهایتا یک تا دو نسل بعد قدرت باروری دارند. این بذرها قادر به تولید دانه های بارور نیستند. این اتفاق باعث می شود تا همیشه برای این محصولات مشتری وجود داشته باشد و بازار کار لابراتوارها نیز پررونق باشد.

• • بذرهای اصلاح شده یا هیبرید به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند، جزء گران قیمت ترین بذرها در بازار شناخته می شوند.

بذر بدون اصلاح

بذر بدون اصلاح همانطور که از نامش پیداست، بذری است که هیچ فردی روی آن تغییراتی ایجاد نکرده و دست نبرده است. در واقع ژن این بذرها دست نخورده باقی مانده و طعم و بوی کاملا مشخصی دارند. آن دسته از باغبان ها و کشاورزانی که همچنان به روش های کشاورزی سنتی پایبند و متعهد هستند، از این نوع بذر برای کشت استفاده می کنند.

آن دسته از بذرهای بدون اصلاحی که حاصل گیاهان مرغوب و باکیفیت هستند، می توانند محصولات مرغوب و باکیفیتی تولید کنند که از قدرت باروری بسیار خوبی نیز برخوردار هستند. همچنین خوب است بدانید که کشاورزان برای خرید بذر بدون اصلاح قیمت کمتری نسبت به بذر اصلاح شده پرداخت می کنند.

بذر ارگانیک

بذرهای ارگانیک نیز طرفداران خاص خود را دارند. این بذرها به صورت کاملا طبیعی از گیاه والد بدست می آیند و رشد می کنند. در رشد، نگهداری و تقویت آن ها از هیچ نوع آفت یا کود شیمیایی نیز استفاده نمی شود. بذرهای ارگانیک را می توان هم به شکل اصلاح شده در آزمایشگاه ها پیدا کرد و هم به صورت کاملا طبیعی از زمین های کشاورزی آن ها را جمع آوری کرد. در واقع می توانیم بگوییم بذر ارگانیک هم به شکل طبیعی و هم به صورت هیبریدی (اصلاح شده) در بازار موجود است.

نکات مهم در خرید بذر

حال که با انواع بذر به خوبی آشنا شدیم، وقت آن رسیده که نکات مهم خرید بذر را شرح دهیم. توجه داشته باشید که تمامی فاکتورهایی که در ادامه به آن ها اشاره می شود، در انتخاب بذر بسیار حائز اهمیت هستند. بنابراین سعی کنید تمام این موارد را در پروسه خرید خود در نظر داشته باشید و به دقت بررسی کنید.

1.توجه به رنگ و بوی بذر

اولین موردی که باید در خرید بذر به آن توجه داشته باشید، شکل ظاهری و رنگ و بوی بذر است. معمولا بذرها همگی دارای یک رنگ یکنواخت هستند و در آن ها چند رنگی مشاهده نمی شود. اما بوی بذر باید بسیار مطبوع و طبیعی باشد. هر کدام از انواع بذر بوی مخصوص به خود را دارد.

چیزی که در اینجا مهم است این موضوع است که به هیچ عنوان به سراغ بذرهای چند رنگ نباید بروید و در صورتی که بوی ناخوشایند یا غیر معمولی از آن ها به مشامتان می رسد از خرید آن ها خودداری کنید. در صورتی که بذری دارای چند رنگ مختلف باشد، این یعنی بذر موردنظر دارای مشکلات ژنتیکی است که در نتیجه این موضوع باعث می شود تا بذر به خوبی رشد نکند، جوانه نزند یا محصول بی کیفیتی به بار آورد.

2.توجه به اندازه و سایز بذر

اگر می خواهید محصول مرغوب و باکیفیتی تولید کنید، باید از همان اول به اندازه و سایز بذر نیز توجه داشته باشید. در واقع می توان گفت اندازه و سایز بذر انتخابی در اندازه محصول نهایی تاثیرگذار است. اگر بذری که انتخاب می کنید از حالت عادی اندازه کوچک تری داشته باشد، بذر ضعیفی به شمار می رود و به اصطلاح می گویند قوه نامیه آن پایین است.

کوچک بودن بذر به منزله آن است که جنین آن نیز کوچک است و در نتیجه مواد ذخیره ای و انباشته های درون این بذر نیز کم است. در نتیجه محصولی که از کاشت این بذر بدست می آید نیز اندازه کوچکی خواهد داشت. برای اینکه در خرید بذر، عملکرد خوبی داشته باشید به موارد زیر دقت کنید:

• • بذر باید درشت باشد.

• • بذر نباید ترک خوردگی داشته باشد.

• • بذر نباید شکسته باشد.

3.توجه به سن بذر

سن بذر کاملا به شرایط و محیط نگهداری از آن وابسته است. معمولا بذرهایی که در شرایط آب و هوایی مساعد و سالم با رطوبت کافی و در انبارهایی مجهز و مناسب از نظر دمایی نگهداری می شوند، عمر بیشتری دارند. این نوع بذرها به آفات و یا امراض خاص آلوده نیستند و بسیار مرغوب می باشند.

4.توجه به خلوص بذر

خلوص بذر را باید از دو جهت خلوص فیزیکی و خلوص ژنتیکی مورد بررسی قرار داد. خلوص فیزیکی به این معناست که بذر نباید دارای کاه و کلش، بذر علف هرز، شن و… باشد. خلوص ژنتیکی نیز به صفات ارثی بذر همچون رنگ گل، شکل و شمایل ظاهری میوه و… اشاره دارد. درصد خلوص باید حداقل 98 درصد باشد و کمتر از این مقدار نباشد. با توجه به اینکه با گذر زمان، میزان توانایی بذر برای تولید محصول سالم رو به افول می رود، بهتر است در زمان خرید به تاریخ آن بذر و شرایط نگهداری از آن دقت داشته باشید.

5.توجه به سلامت بذر

از جمله ویژگی های یک بذر سالم که باید در زمان خرید بذر به آن ها توجه کنید عبارتند از:

• • بذر باید سالم و کاملا مقاوم باشد. معمولا بذرهایی سالم و مقاوم هستند که در پروسه نگهداری کاملا ضدعفونی شده اند.

• • بذر باید دارای پوسته سالم باشد.

• • بذر باید تازه باشد.

• • بذر باید از رنگ یکنواخت و درخشندگی قابل قبولی برخوردار باشد.

• • درصد رطوبت بذر باید استاندارد باشد.

• • بذر باید بوی طبیعی داشته باشد.

6.توجه به درصد جوانه زنی بذر

آخرین موردی که باید در خرید بذر به آن دقت کنید درصد جوانه زنی بذر است. بذر مناسب در شرایط ایده آل 85 درصد قدرت جوانه زنی دارد. برای تست این مورد می توانید پیش از سفارش کلی بذر، مقدار کمی از آن را در محیطی با نور و دمای مناسب بکارید و شرایط رشد و جوانه زنی را بررسی نمایید.

جمع بندی

با در نظر گرفتن نکات ذکر شده فوق و مراجعه به یک فروشگاه معتبر می توانید بهترین نوع بذر را برای کشت انتخاب کنید. فروشگاه های زیادی همچون ترنم دشت توس شرایط خرید اینترنتی را برای خریداران فراهم کرده اند.