نیاز سرمایی درختان چیست؟

Chilling Requirement of Deciduous Fruits

تعریف نیاز سرمایی :

• نیاز سرمایی در درختان میوه معتدله یعنی حداقل میزان دوره سرما که درخت نیاز دارد تا  تا در بهار بتواند شکوفه بدهد.
•  که از دو فاکتور اصلی تشکیل شده : ۱- شدت سرما ۲- طول دوره سرما
• نیاز سرمایی بر اساس ساعت اعلام می شود که ممکن است بین ۱۰۰ تا ۱۳۰۰ ساعت یا بیشتر باشد
• در صورت بروز گرما قبل از تامین شدن نیاز سرمایی، درخت رشد نخواهد کرد
• این موضوع به درخت کمک می کند که زمستان را دنبال کرده و شروع بهار را تشخیص دهد
• دوره خواب و نیاز سرمایی به درخت کمک می کند که دوره سرما را تشخیص دهد و کمک می کند درخت در دوره های گرمای اوایط زمستان شروع به رشد نکند
• زمانی که درخت شروع به رشد کند مقاومت خود به سرما را از دست می دهد و این مقاومت تا سال بعد قابل کسب نیست

عوامل موثر بر نیاز سرمایی:

۱ – عوامل ژنتیکی

۲- نوع جوانه : به طور معمول جوانه های گل نیاز سرمایی کمتری نسبت به جوانه های رویشی و جوانه های انتهایی نیاز سرمایی کمتری نسبت به جوانه های جانبی دارند (اصغری، ۱۳۸۱)

۳- عرض جغرافیایی و میزان سرمای زمستان

۴- پایه: پایه ها به دلیل سیتوکینین وکربوهیدراتی که تولید کرده و به اندام هوایی انتقال میدهند میتوانند نقش مهمی در میزان نیاز سرمایی داشته باشند

۵- نور: تحقیقات نشان داده مه آلود بودن یا تاریک بودن باغ سبب بیشتر تامین شدن نیاز سرمایی میشود. ممکن است این به دلیل سردتر بودن این باغات باشد

۶ – تغذیه: درختانی که تغذیه ضعیفی داشته باشند معمولا رکود طولانی تری دارند. ضمن اینکه تغذیه با ازت بیش از حد سبب طویل شدن شاخه ها شده و شاخه های طویل نیاز سرمایی بیشترین به شاخه های کوتاه دارند.

۷- باران: بارندگی سبب تامین بخشی از نیاز سرمایی میشود که این میتواند به دلیل سردتر شدن جوانه ها یا کاهش اکسیژن و کاهش تنفس آنها باشد.

اثرات عدم تامین نیاز سرمایی :

۱-تاخیر در برگدهی: یا به اصطلاح برگ در انتهای ساقه جاروئی شکل شود.

۲-عدم شکوفایی جوانه های گل:در اثر نرسیدن سرما کافی و از بین نرفتن مواد بازدارنده در زمستان جوانه های گل توانایی شکوفایی نداشته و پس از مدتی دچار ریزش خواهند شد.

۳-کاهش تشکیل میوه:

میوه های کوچک و غیر نرمال تشکیل شود که به علت اینکه جنین آنها مرده است رشد نکرده و بصورت کوچک باقی می مانند که اصطلاحا دکمه ای شدن می گویند

۴-کاهش کیفیت میوه: کاهش سفتی میوه و تشکیل نوک بزرگ و شکل غیر نرمال و کاهش رنگ زمینه اشاره کرد

۵-کاهش رشد میانگره ای

۶-کاهش تعداد برگچه و کاهش سطح برگ

۷-افزایش درصد برگهای غیر طبیعی تولید برگهای تک،دو و چهار برگچه در گیاه افزایش می یابد.

۸-عدم تولید گرده یا تولید گرده با قوه نامیه پایین

۹-تولید گل به صورت جانبی و انتهایی بر روی شاخه های فصل جاری در سال هایی که نیاز سرمایی درختان به شدت بر طرف نمیشود تولید گل بر روی شاخه های فصل جاری صورت میگیرد که عمدتا این حالت در مناطق گرمسیر قابل مشاهده است.