دانش کشاورز : ۵ توصیه کاربردی انتقال نشا

چه زمانی که بذور را در گلخانه کشت می­کنید و یا نشاءها را از یک خزانه تهیه می­ کنید، انتقال نشاء مهمترین بخش در ایجاد یک باغ سبزیجات است. انتقال نشاء با روش­ های مناسب می­ تواند وجه تمایز یک بسترکشت  پر از گیاهان تحت تنش و یا داشتن یک بستر کشت در حال رشد و نمو باشد.

در اینجا پنج نکته جهت انتقال نشاء موفق به باغچه سبزیجات ارائه می شود:

۱- نشاءهای قوی تهیه کنید

اگر نشاءهای خود را از یک مرکز باغبانی تهیه می­کنید، انتخاب نشاء سالم از اهمیت بالایی برخوردار است. ممکن است وسوسه شده و نشاء بیماری را به امید نجاتش از آن وضع بد خریداری کنید اما اکثرا این امر منجر به برداشت کم محصول و یا مرگ گیاهچه می­شود.

نشاء هایی را انتخاب کنید که دارای ساقه های قوی و ضخیم باشند، شاخ و برگ­های سرسبز داشته ودارای برگ­های زرد نباشند؛ همچنین عاری از هرگونه نشانه­ای از بیماری و آفات باشند.

برخی از علائم بیماری یا آفات شامل وجود سوراخ در برگ­ها، ظاهر جویده شده، وجود رگه های قهوه ای روی برگ یا ساقه و لکه روی برگ­ها می­باشند.

نشاءها باید متناسب با ضخامتشان، ارتفاع مناسبی نیز داشته باشند. از انتخاب نشاءهای بلند و باریک و دارای ساقه­های ضعیف اجتناب کنید. اگر به نظر می رسد که نهال به راحتی ورس می­کند و از بین می رود، به احتمال زیاد ساقه­ای ضعیف دارد و باید از انتخاب آن خودداری کرد.

از خرید نشاء­هایی که از قبل دارای گل یا میوه هستند، خودداری کنید. زیرا هدف شما این است که گیاه قبل از رشد میوه، بر روی توسعه یک سیستم ریشه­ای قوی متمرکز شود.

گیاهان دارای گل یا میوه، انرژی خود را در تولید آن میوه متمرکز می کنند، نه رشد.

اگر یک گیاه دارای گل را خریداری کرده اید باید گل­ها را جدا کنید تا گیاه بتواند روی ایجاد یک سیستم ریشه­ای قوی متمرکز شود.

شاید به صورت کلی بخواهید از تهیه نشاء از برخی مراکز بزرگ باغبانی اجتناب کنید زیرا در بسیاری از مواقع نشاء­های موجود در این فروشگاه ها، مراقبت های لازم برای سلامت و رشد کافی را دریافت نمی­کنند. البته این موضوع را در هر فروشگاه به صورت جداگانه بررسی کنید زیرا ممکن است برخی از فروشگاه ها دارای کارکنان خوبی باشند که به خوبی از گیاهان مراقبت می­کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است مراکز خوبی جهت تهیه نشاء نباشند.

هنگام خرید نشاء دقت نموده و از بهترین قضاوت خود بهره ببرید.

۲- چاله مناسبی را حفر کنید

یک چاله مناسب برای کاشت بسیار مهم است زیرا که تعیین کننده کیفیت سازگار شدن و رشد نشاء در خانه جدید می­باشد.

عرض چاله کاشت باید حداقل دو برابر عرض توپی ریشه گیاهچه باشد. اگر نشاء در یک گلدان دو اینچی (۵ سانتیمتری) قرار دارد، چاله کاشت شما باید حداقل چهار اینچ (۱۰ سانتیمتر) عرض داشته باشد.

عمق چاله کاشت باید برابر با عمق فعلی نشاء باشد تا سطح خاک تقریباً برابر با سطح خاک گیاهچه (طوقه گیاه) باشد.

کشت خیلی عمیق یا خیلی کم عمق نشاء می تواند نتایج ناخواسته­ای را در پی داشته باشد.

تنها استثنا از این قاعده، گیاه گوجه فرنگی است که برای رشد بهتر ریشه، می­توان آن را عمیق کشت کرد.

خاک داخل و اطراف حفره کاشت باید به خوبی نرم شود تا رشد ریشه های گیاه به سمت پایین و اطراف تسهیل شود. فراموش نکنید که هنگام پر کردن چاله کاشت، کمپوست اضافه کنید.

۳- از آسیب رساندن به ریشه­ های گیاه خودداری کنید

یک روش بسیار سریع برای از بین بردن نشاء، آسیب به سیستم ریشه آن است. در مورد بعضی از گیاهان مانند گوجه فرنگی و فلفل، کمی دستورزی ریشه اشکالی ندارد.

بسیاری از گیاهان مانند بامیه، خیار و کدو دوست ندارند ریشه آنها دستکاری شود و حتی این کار می تواند منجر به از بین رفتن گیاه شود.

برای جلوگیری از آسیب رساندن به ریشه های گیاه، از گلدان های پیتی یا گلدان های روزنامه­ای خانگی برای کشت بذر استفاده کنید.

هنگامی که زمان انتقال نشاء فرا رسید، می توانید گلدان و نشاء را باهم در باغ سبزیجات بکارید. کاغذ یا گلدان پیتی در خاک تجزیه شده و مواد آلی به خاک اضافه می­کند. این امر مانع از آسیب رسیدن به ریشه ها می شود و خاک اطراف ریشه دست نخورده باقی­ می­ماند.

اگر نشاء ها را از یک مرکز باغبانی خریداری کرده­اید، به احتمال زیاد در یک گلدان پلاستیکی کوچک قرار دارند. هنگام جدا کردن نشاء از ظرف محتوی آن احتیاط بیشتری کنید.

در ادامه بهترین روش جدا کردن نشاء از ظرف پلاستیکی توضیح داده می­شود:

• ظرف پلاستیکی را به آرامی فشار دهید تا به شل شدن خاک گلدان کمک کند. این به توپی ریشه نشاء کمک می­کند تا از ظرف به بیرون سر بخورد.
• ظرف نشاء را چپه کنید و با کف دست خود گیاه را بگیرید. در این هنگام با استفاده از دست دیگر، ظرف را به آرامی فشار دهید. اگر ته ظرف سوراخ زهکش آب وجود دارد، از آن برای هل دادن نشاء به بیرون با انگشت استفاده کنید.
• پس از جدا کردن نشاء از ظرف، بلافاصله اقدام به کشت آن نمایید و هرگز نشاء را در هوای آزاد به حال خود رها نکنید.

۴- از وارد شدن شوک به نشاء جلوگیری کنید

تصور کنید که از خانه راحت و دلپذیر خود بیرون آورده شده و در یک فضای جدید و بیگانه قرار خواهید گرفت. این باعث ترس شما می­شود، درست است؟

این همان چیزی است که هنگام انتقال نشاء به باغ سبزیجات برای گیاه رخ می­دهد.

شوک انتقال در هنگام جابه جایی نشاء بسیار متداول بوده و در بسیاری از مواقع ممکن است نشاء جهت بهبودی نیاز به کمی کمک داشته باشد.

افزودن فسفر به چاله کشت یک روش عالی برای کاهش شوک انتقال و کمک به نشاء ها برای توسعه ریشه های قوی تر است. فسفر برای رشد ریشه ضروری است.

کودهای استخوانی و خونی منابع ارگانیک فسفر هستند.

همچنین می­توان از یک محرک ریشه برای کاهش شوک انتقال استفاده کرد. همیشه از این محصولات طبق دستورالعمل موجود در برچسب آن استفاده کنید و فقط هنگام انتقال نشاء جدید از آنها بهره ببرید.

از به کار بردن کودهایی که دارای نیتروژن بالایی هستند برای گیاهان تازه منتقل شده خودداری کنید.

۵- آبیاری

بدترین کاری که می توانید انجام دهید این است که سبزیجات تازه منتقل شده خود را بدون آبیاری رها کنید. گیاهان تازه منتقل شده باید تا زمانی که در خانه جدید خود مستقر شده و رشد جدیدی را آغاز کنند، به خوبی سیراب شوند.

خاک را به طور پیوسته مرطوب نگه دارید، اما مانع از ایجاد حالت غرقاب شوید. بسته به میزان بارندگی، هر روز گیاهچه­ها را عمیقاً آبیاری کنید. می­توانید از شیلنگ­های مرطوب کننده استفاده نمایید، اما مراقب باشید که بیش از حد و به مدت طولانی استفاده نکرده و گیاهان را غرق نکنید.

پس از استقرار گیاهان می توانید طبق الگوهای آبیاری رایج عمل کنید.

• مرحله انتقال به مراقبت زیادی نیاز دارد

هنگام انتقال نشاءها به باغ سبزیجات تا زمان استقرار و عادت کردن به خانه جدید، باید مراقبت­های بیشتری از گیاهچه­ها بعمل آید.

به کار بردن این نکات ساده، شروع خوب باغ جدید سبزیجات شما را تضمین کرده و شانس برداشتی عالی را افزایش می­دهد.